Cilt 4 Sayı 1 (2024): Elegest Elegeş
Makaleler

COVID-19 Salgınının Tüketici Davranışlarına Etkisi: Gıda Perakendeciliği Sektörü Örneği

Neşe Acar
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Meslek Yüksekokulu
Volkan Alpay
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü

Yayınlanmış 31.03.2025

Anahtar Kelimeler

  • Epidemic,
  • Consumer,
  • Consumer Behavior,
  • E-Commerce,
  • Food Retailing
  • Salgın,
  • Tüketici,
  • Tüketici Davranışı,
  • E-Ticaret,
  • Gıda Perakendeciliği

Nasıl Atıf Yapılır

COVID-19 Salgınının Tüketici Davranışlarına Etkisi: Gıda Perakendeciliği Sektörü Örneği. (2025). Elegest Elegeş, 4(1), 58-67. https://doi.org/10.64360/zh56pd35

Nasıl Atıf Yapılır

COVID-19 Salgınının Tüketici Davranışlarına Etkisi: Gıda Perakendeciliği Sektörü Örneği. (2025). Elegest Elegeş, 4(1), 58-67. https://doi.org/10.64360/zh56pd35

Öz

Dünyada meydana gelen doğal ve doğal olmayan afetler insanların hayatlarında farklı alışkanlıklar kazanmasına neden olmuştur. 2019 yılının sonlarına doğru Çin’in Wuhan bölgesinde ortaya çıkan Covid-19 virüsü kısa zamanda bölgesel bir etki olmaktan çıkıp Mart 2020 gibi tüm dünyayı etkileyen bir salgın olmuştur. İnsanlık karşı karsıya kaldığı bu tablo karşısında alışkanlıklarında zorunlu değişiklikler yapmak durumunda kalmıştır. Bunların başında da tüketim alışkanlıkları gelmektedir. Bu dönemde sosyal mesafenin önem kazanması, temassız yaşamanın zorunluluğu, evden çıkamama gibi etkenler online alışverişe olan ilgiyi arttırmıştır. Gıda ürünleri de online alışverişe konu olan sektörlerin başında gelmektedir. İnsanlar artık gıda ürünlerini de bilgisayar ve cep telefonlarından görmekte, seçmekte ve sipariş verebilmektedir. Koronavirüs salgınının etkisi ile e-ticaretin market cirosu içindeki payının arttığı görülmektedir. Bu durum insanların çevrimiçi alışveriş yöntemini gıda alışverişlerinde de etkin bir biçimde kullanmaya başladıklarını göstermektedir. Bu çalışmanın amacı gıda perakendeciliğinde Covid-19 salgınının tüketici davranışlarına etkisini e-ticaret kullanımı açısından incelemek ve değerlendirmektir. Araştırmada doküman incelemesi yapılmış ve elde edilen sonuçlar perakendecilik sektöründe tüketici davranışlarında ve tercihlerinde değişim olduğunu göstermiştir.

Referanslar

  1. Akçacı, T. & Çınaroğlu, M.S. (2020). Yeni koronavirüs (COVID-19) salgınının lojistik ve ticarete etkisi, Gaziantep University Journal of Social Sciences, Special Issue, 447-456.
  2. Altunışık vd. (2006). Modern Pazarlama, Değişim Yayınevi: İzmir.
  3. Aydın Ünal, E. & Noyan Yalman, İ. & Koşaroğlu, Ş. (2020). The effects of Covid-19 pandemic on consumers’ demand structure, Econder International Academic Journal, 4 (2), 479-503.
  4. Baltacı, A. & Akaydın, H. (2020). COVID-19 pandemi sürecinin tüketicilerin gıda ürünlerini satın alma davranışları üzerindeki etkisi: bir literatür taraması. Yüksek İhtisas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1, 57-64.
  5. Beybur, M. & Çetinkaya, M. (2020). Covid 19 pandemisinin Türkiye’de dijital bankacılık ürün ve hizmetlerinin kullanımı üzerindeki etkisi. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 148-163.
  6. Butu, A., vd. (2020). The impact of COVID-19 crisis upon the consumer buying behavior of fresh vegetables directly from local producers. case study: The Quarantined area of Suceava County, Romania. International journal of environmental research and public health, 17(15), 5485.
  7. Can, Ö. (2021). Covid-19 salgınının Türkiye’deki işletmelere etkileri: sorunlar, dönüşümler, olanaklar, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(3), 833-863.
  8. Cemalcılar, İ. (1996). Pazarlama Kavramlar Kararlar, Beta Yayınevi: İstanbul.
  9. Çakıroğlu, I. & Pirtini, S. & Çengel, Ö. (2020). Covid-19 sürecinde ve Post-Pandemi döneminde yaşam tarzı açısından tüketici davranışlarının değişen eğilimi üzerine kavramsal bir çalışma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 81-103.
  10. Danışmaz, A. T. (2020). Covid-19 salgınının tüketicilerin online alışveriş tercihine etkisi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(2), 83-90.
  11. Demir, M. vd. (2021). Covid-19 sürecinde tüketicilerin otel seçimini etkileyen faktörler. International Journal of Social Sciences and Education Research, 7 (1), 82-94.
  12. Demirdöğmez, M. & Taş, H.Y. & Gültekin, N. (2020). Koronavirüs’ ün (covid-19) e-ticarete etkileri. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(29), 125-144.
  13. Durgun Kaygısız, A. (2021). Covid-19 sonrası Türk turizm sektöründe oluşabilecek fırsatlar ve riskler, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12 (23), 79-95.
  14. Duygun, A. (2020). COVID-19 pandemisi sırasında tüketicilerin yaşam tarzlarının değerlendirilmesi. Econder International Academic Journal, 4 (1), 232-247.
  15. Erdoğan, M.G.(2020). Covid-19 döneminde e-ticaret ve dijital reklam yatırımları, Selçuk İletişim Dergisi, 13(3), 1296-1318.
  16. Eryiğit, V. & Özdemir, L. (2023). Covid-19 pandemi döneminde yükseliş gösteren sektörler: E-ticaret. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 83-99.
  17. Fanelli, R.M. (2021). Changes in the food-related behaviour of Italian consumers during the COVID-19 Pandemic, Foods, 10, 169, 2-16.
  18. Gençtürk, S. & Öztürkoğlu, Y. (2020). Yeni nesil perakendecilik: KOVID-19 sürecinde marketten ve hizmet inovasyonu araştırması, Girişimcilik ve İnavasyon Yönetim Dergisi, 9(2), 49-69.
  19. Gönen, T & Çetinkaya, E. (2021). Covıd-19 salgınının konut tercihlerine etkisi, Kent ve Çevre Araştırmaları Dergisi, 3(2), 25-33.
  20. Gülçiçek Tolun, B. & Bulut, N. (2021). "Covid-19 pandemi sürecinde tüketicilerin gıda ürünleri satın alma davranışları üzerine bir araştırma", Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 45, 15-31.
  21. Gülmez, M. & Dörtyol, İ.T. (2009). Açıklamalı Pazarlama Sözlüğü, Detay Yayıncılık: Ankara.
  22. Güven, H. (2020). Covid-19 pandemik krizi sürecinde e-ticarette meydana gelen değişimler, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 251-268.
  23. Kaya, B.E. & Erbaş, İ. (2021). Covid-19 pandemi döneminin tüketicinin tüketim alışkanlıkları ve tüketim mekânlarına bakış açısı üzerindeki etkisi, Kent Araştırmaları Dergisi, Covid-19 Özel Sayısı, 12, 277-300.
  24. Koç, E. (2008). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri, Seçkin Yayıncılık: Ankara
  25. Kulak, H. (2023). “Covid-19 pandemisinin e-ticaret üzerindeki etkisinin incelenmesi”, İMGELEM, 7 (12), 333-362.
  26. Lenger, A. D. (2023). Covid-19 salgınının konut tercihleri üzerindeki etkisi: İzmir ili örneği, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), 113-127.
  27. Li, s., vd. (2022). Did the COVID-19 lockdown affect consumers’ sustainable behaviour in food purchasing and consumption in China?, Food Control, 132, 1-10.
  28. Meral, H. (2021). Covıd-19 Türk sigorta sektörünü nasıl etkiledi? how did Covid-19 affect the Turkish insurance industry, FESA Dergisi, 6(3), 443-458.
  29. Mucuk, İ. (2010). Pazarlama İlkeleri, Türkmen Kitabevi: İstanbul.
  30. Özaltın Türker, G. (2020). Covid-19 salgını turizm sektörünü nasıl etkiler? Turizm akademisyenleri perspektifinden bir değerlendirme, International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(2), 207-224.
  31. Şener, B. (2023). Covid19 normalleşme sürecinde küresel turizme bakış: Küresel turizm işletmeleri üzerine Fortune 1000’de bir inceleme, Turistika, 3(1), 41-57.
  32. Temizkan vd. (2021). Covıd-19 ile gerçekleşen tüketici davranışları ve eğilimlerine yönelik bir araştırma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(78), 1311-1327.
  33. Tolun, B. G. & Bulut, N. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde tüketicilerin gıda ürünleri satın alma davranışları üzerine bir araştırma, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (45), 15-31.
  34. Toraman, Y. (2021). Elektronik (Mocil) ticarete Covit-19 pandemisinin etkisi: tüketici davranışlarının mobil uygulamalar üzerinde incelenmesi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(9), 20-28.
  35. Toraman, Y. & Yüksel, C.A. (2022). Covıd-19 salgını sürecinde tüketicilerin yeni teknolojileri benimsemelerinin teknoloji kabul modeli (tkm) çerçevesinde temassız teslimat özelinde incelenmesi: mobil uygulamalar üzerine bir araştırma, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23 (Covıd-19 Özel Sayısı), 17-34.
  36. Turunç, Ö. & Yetkin, D. G. (2020). Covıd-19 kaynaklı pandemi döneminde tüketici davranışları: perakendeci markalı ürünler üzerine bir araştırma, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(COVID-19 Special Issue), 457-471.
  37. www. sozluk.gov.tr
  38. www.eticaret.gov.tr/istatistikler
  39. www.saglik.gov.tr.
  40. Yılmaz, E. S. & Mutlu, H. M. (2020). Online market alışverişinin (kuru gıda, yaş meyve sebze ve paketli gıda ürünleri Vb.) benimsenmesi: Covıd-19 anksiyetesinin düzenleyici rolü, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(COVID-19 Special Issue), 486-505.