Cilt 1 Sayı 1 (2021): Turistika
Makaleler

Pazarlama Araştırmalarında Kullanılan Demografik Özelliklerin Teorik Arka Planı

PDF
  • Alperen Timuçin Sönmez
Alperen Timuçin Sönmez
Yozgat Bozok Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

Yayınlanmış 28.10.2025

Anahtar Kelimeler

  • Demography,
  • Job,
  • Age,
  • Gender,
  • Education Status
  • Demografi,
  • Meslek,
  • Yaş,
  • Cinsiyet,
  • Eğitim Durumu

Nasıl Atıf Yapılır

Pazarlama Araştırmalarında Kullanılan Demografik Özelliklerin Teorik Arka Planı. (2025). Elegest Elegeş, 1(1), 66-80. https://doi.org/10.64360/mzkmvc56

Telif Hakkı (c) 2025 Alperen Timuçin Sönmez (Yazar)

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Pazarlama Araştırmalarında Kullanılan Demografik Özelliklerin Teorik Arka Planı. (2025). Elegest Elegeş, 1(1), 66-80. https://doi.org/10.64360/mzkmvc56

Öz

Pazarlama biliminde yapılan akademik çalışmalara bakıldığında, özellikle sonuç çıkarıcı araştırmalarda seçilen örneklem gruplarının demografik özellikleri ile ilgili analizlerin hem tanımlayıcı verilerde hem de hipotezlerin test edilmesinde önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Özellikle pazarlama alanında tüketicilerin satın alma karar sürecinde demografik özellikleri çoğu çalışmada ön plana çıkarılmaktadır. Buna karşın, bu farklılıkların neden beklendiği ve nasıl ortaya çıktığı ile ilgili açıklamaların yetersiz kaldığı da söylenebilmektedir. Hatta çalışmalarda demografik özelliklerin gruplandırılmasında araştırmacıların görüşlerinin ilgili alan yazınının önüne geçmesinin farklı gruplandırmaların yapılmasına neden olduğu görülmektedir. Hâlbuki diğer bilim dallarından sıklıkla yararlanan pazarlama için demografik verilerin ilgili alan yazına göre düzenlenmesi çalışmaların hem güven ve geçerliliğini arttıracak hem de yorumlanmasını kolaylaştıracaktır. Bu çalışmanın amacını, tüketicilerin cinsiyet, yaş, eğitim durumu, gelir ve mesleklerine göre yapılan hipotez testlerinde beklenen fark ya da farksızlıkların teorik altyapısını oluşturabilecek teorik çerçevenin belirlenebilmesi oluşturmaktadır.

PDF

Referanslar

  1. Adıgüzel. O., Batur. Z., Ekşili. N. (2014). Kuşakların Değişen Yüzü ve Y Kuşağı ile Ortaya Çıkan Çalışma Tarzı, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), 166-182.
  2. Akdemir. A., Konakay. G., Demirkaya. H., vd. (2013). Y Kuşağının Kariyer Algısı, Kariyer Değişimi ve Liderlik Tarzı Beklentilerinin Araştırılması, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 197-213.
  3. Alwin, D.F. (2002). Generations X, Y And Z: Are They Changing America, American Sociological Association, Contexts, 42(1), 42-51.
  4. Arman. C. (2013). Gelir Dağılımının Tüketici Davranışlarına Etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  5. AYÇ. (2020. Ocak 25). Avrupa Yeterlilik Çerçevesi Referans Seviyeleri. Erişim adresi www.atsomasem.org/icerik/3/16/avrupa- yeterlilik-cercevesi.html?hl=en.
  6. Ayyıldız. H. (2013). Pazarlamanın Temelleri: Bir Pazarlama Stratejisi Planlama Yaklaşımı. (Çev. Ed. A. G. Önce). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  7. Azak. G. (2008). Bütün Sırlarıyla Türkler. İstanbul: Babıali Kültür Yayınları.
  8. Başpınar. N., Çakırkoğlu.D. (2012). Meslek Etiği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  9. Bayhan. V. (2012). Beden Sosyolojisi ve Toplumsal Cinsiyet, Doğu-Batı Düşünce Dergisi, 63(13), 147-164.
  10. Bora A., Üstün. İ. (2005). Sıcak Aile Ortamı: Demokratikleşme Sürecinde Kadın ve Erkekler. İstanbul: Tesev Yayınları.
  11. Daşlı. Y. (2019). Öğrencilerin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumların Belirlenmesi Üzerine Bir Alan Araştırması, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 364-385.
  12. Dinler. Z. (2010). Mikro Ekonomi (21. Basım). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  13. Ensari. M., Alay H. (2017). Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Demografik
  14. Değişkenler ile İlişkisinin Araştırılması, Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 409-422.
  15. Ergun. D. (1987). Sosyoloji ve Eğitim. Ankara: V yayınları
  16. Eryılmaz. A. (2011). Yaşam Boyu Gelişim Yaklaşımı, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1), 46-49.
  17. Eser. Z., Korkmaz. S. (2011). Pazarlamaya Giriş (1. Baskı). Ankara: Siyasal Yayınevi.
  18. Gelir Vergisi Kanunu. (2020, Ocak 22). Resmi Gazete (Sayı: 10700). Erişim adresi:
  19. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMeti n/1.4.193.pdf
  20. Giddens. A. (2000). Sosyoloji. (Çev. İ. Yılmaz). İstanbul: Kırmızı Yayınları
  21. Gül. G. (2004). Birey Toplum Eğitim ve Öğretmen, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 223-334.
  22. Güldü. Ö., Ersoy. M. (2009). Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Siyasal Tutumlar: Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(3), 97-116.
  23. İlhan. İ. (2008). Yeni Kapitalizm ve Meslek Olgusunun Değişen Anlamları Üzerine, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (21), 313-328.
  24. JOSHI, A., Dencker, J.C., and Franz, G.. Generations in Organizations
  25. Kavas. A., Katrinli. A. ve Özmen. Ö. (1995). Tüketici Davranışları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları.
  26. Lower, J. (2008). Brace Yourself Here Comes Generation Y, Critical Care Nurse, 28 (5), 80-85.
  27. Mannheim. K. (1952). The Problem of Generations. Reutledge Republished
  28. Mucuk. İ. (2010). Pazarlama İlkeleri (18. Basım). İstanbul: Türkmen Yayınevi.
  29. Odabaşı. Y., Barış. G. (2013). Tüketici Davranışı (13. Baskı). İstanbul: Mediacat.
  30. Önder. D. G. (2020, Ocak 25). Kuşak Değişiminin Profesyonel Yaşama Etkisi.
  31. http://dinamikler.org/2012/doc/2012/Doga n_Gunes_Onder.pdf.
  32. Özdemir. O., Özdemir. P., Kadak. M. T., Nasıroğlu. S. (2012). Kişilik Gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4). S. 566-589.
  33. Özer. P. S., Eriş. E. D., Özmen. Ö. N. (2013). Kuşakların Farklılaşan İş Değerine İlişkin Emik bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (38), 123-141.
  34. Satıcı. Ö. (2020, Ocak 24). Tüketici Pazarı ve Alıcı Davranışları: Tüketici Satın Alma
  35. Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Erişim adresi https://www.researchgate.net/publication/ 285057211_Tuketici_Davranislarini_Etkileye n_Faktorler
  36. Sönmez. A. T. (2015). Tüketicilerin Yaş Kuşaklarına Göre Marka Aşkı Marka Faydası Marka Kişiliği ve Marka Sadakati Hakkındaki Değerlendirmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yozgat Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  37. TDK. (2020, Ocak 23). Erişim adresi: Sozluk.gov.tr
  38. Tengilimoğlu, D. (2016). Sağlık Hizmetleri Pazarlaması (4. Baskı). Ankara: Siyasal Yayınevi
  39. Topuz. S., Erkanlı. H. (2006). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kadın ve Erkeğe Atfedilen Anlamların Metafor Yöntemiyle Analizi, Alternatif Politika Dergisi, 8(2), 300-321.
  40. TUİK. (2020, Ocak 26). Meslek Sınıflandırması Sunucusu. Erişim adresi
  41. https://biruni.tuik.gov.tr/DIESS/SiniflamaSu rumListeAction.do;jsessionid=qBgOtr4Q- Aq9cnlXxYjEwjvF?turAdi=+9.+Meslek+S%C4 %B1n%C4%B1flamalar%C4%B1&d-495879- o=2&turId=41&guncel=Y&d-495879-s=1
  42. Tuncer. M., Taşpınar. M. (2004). Meslek Standartları ve Çeşitli Mesleki Sınıflama Sistemleri, Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 1-10.
  43. Vatandaş. C. (2007). Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı, Journal of Economy, Culture and Society, 0(35), 29-56.
  44. Yıldız, S., Yıldız, E. (2013). Pazarlamanın Temelleri: Bir Pazarlama Stratejisi Planlama Yaklaşımı. (Çev. Ed. A. G. Önce). Ankara: Nobel Yayıncılık.