Yayınlanmış 31.12.2021
Anahtar Kelimeler
- Russia,
- the political system of the Russian Federation,
- the Soviets,
- the USSR,
- the political system of the USSR
- Rusya,
- Rusya Federasyonu’nun siyasal sistemi,
- Sovyetler,
- SSCB,
- SSCB’nin siyasal sistemi
Nasıl Atıf Yapılır
Telif Hakkı (c) 2025 Rafael Gurbanov (Yazar)

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Dönemlere özgü farklı siyasal sistemleri olmakla birlikte SSCB’nin, totaliter sosyalizm ideolojisine dayanan tek partili bir sistemi söz konusuydu. Parti içi farklı görüşlerin tartışıldığı, tek partili demokratik bir sistem olan Lenin dönemi, “Stalinizm” ideolojisine, kişilik kültü ve “Stalin ve Parti hata yapmaz” anlayışına dayanan, otoriter, baskıcı Stalin dönemi, Kişilik kültten, baskı ve terörden uzaklaşılan, çözülmenin yaşandığı Kuruşçev dönemi, Brejnev durgunluk dönemi, Andropov döneminde başlayıp Gorbaçov döneminde devam eden ve SSCB’nin çöküşüyle biten Prestroyka değişim dönemi olmak üzere temelde beş dönem bulunmaktadır.
SSCB’nin çöküşü ile onun bir parçası olan RSFSC’nin (Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti) isim değiştirmesiyle kurulan seküler, çok partili, başkanlık sistemine dayanan Rusya Federasyonu’nda, iki dönem söz konusudur: Liberal-demokrasinin denendiği ve oligarşinin oluştuğu Yeltsin dönemi ve halen devam etmekte olan, merkeziyetçi, otoriter, oligarşik, kontrollü demokratik sistemi temsil eden Putin dönemi. Bu yazının amacı, SSCB’nin ve Rusya Federasyonu’nun siyasal sistemlerinin oluşumlarını analiz etmektir.
Referanslar
- Ağır, O. (2020). Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Halkla İlişkiler Ve İletişim Uygulamaları. Birey ve Toplum, 10( 1), 88-104.
- Aras, A. (2017, 10 24). Rus Siyasal Tarihi Ve Yarı Başkanlık Modeli. SASAM:
- https://sahipkiran.org/2017/10/24/rus- siyasal-tarihi/ adresinden alındı
- Cavlak, H., & Doğan, M. (2019, Aralık 11 ). Siyasal Kültür Ve Yönetim Şekli: Putin Dönemi Rusya. Sosyal Bilimler Metinleri, 2019(2), 25 - 34.
- Gürkan, Ü. (1964). S.S.C.B. Siyasî Rejiminin Ana Hatları. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 21(1), 155-198.
- Hough, J., Hirai, T., & Kimura, H. (1984). Evolution in the Soviet Political System. Acta Slavica Iaponica, 2, 127-158.
- http://hdl.handle.net/2115/7939 adresinden alındı
- McCauley, M. (2016). Politics In Russia. New York: SAGE Publications Inc.
- ODKB., (2021). PoccuMCkaa 0egepa^ufl (Rusya Federasyonu). 5 29, 2021 tarihinde ODKB: https://odkb- csto.org/countries/rossiyskaya_federatsiya/ adresinden alındı
- Orhan, G., & Çobanoğlu, S. (2015, Ocak). Sovyet Sonrası Dönemde Rusya’da İdari Reform Politikaları. YASAMA DERGİSİ, 45-71.
- Özsoy, İ. (2006). Sovyet Sisteminin Çöküşünden Tarihî ve Evrensel Dersler. Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı(39), 163-194.
- Priestland, D. (2002, January). Soviet Democracy, 1917-91. European History Quarterly, 32(1), 111-130.
- RIA. (2016, 12 25). nepeuMeHOBaHue PC0CP B PoccuMCkyro 0egepa^uro (RSFSR'nin Rusya Federasyonu olarak yeniden adlandırılması). RIA News:
- https://ria.ru/20161225/1484432304.html adresinden alındı
- Seaz, A. (2018). Sovyet Sonrası Rusya Federasyonu’nda Demokrasi Tecrübesi: Rekabetçi Otoriteryanizm. Marmara
- Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi Ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı. İstanbul.
- Şeker, B. Ş. (2020). Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) Ve Rusya Federasyonu’nun (RF) Siyasal Sistemleri (Political Systems of USSR and RF). B. Ş. Şeker, & M. Şahin İçinde, Karşılaştırmalı Politika ve Siyasal Rejimler (s. 17-72). Ankara: Adom Yayınları.
- Shumilina, A., Artyukhin, O., & A.Kritskaya. (2020). Presıdent In The World: Play-Leadıng
- Projectıon. The Scientific Heritage(47), 23¬27.
- Somel, A. (2016). Reel Sosyalizmde Yönetim Sorunu:1930’lu Ve 1960’lı Yıllarda Sovyetler Birliği Deneyimi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,, 71(2), 543-563.
- Türkiye Elçiliği, C. M. (2019, 1 9). rocygapcTBeHHaa BnacTb u nonuTUMeckaa cucmeMa POCCUMCKOM 0egepa^uu (Devlet gücü ve Rusya Federasyonu'nun siyasi sistemi). Türkiye Cumhuriyeti Moskova Elçiliği: http://moscow.emb.mfa.gov.tr/Mission/Sh owInfoNote/249082 adresinden alındı
- AöpaMOBa (Abramova), K3., & flMumpueB
- (Dmitriyev), A. (2013). ^KOHOMUMecKue npeo6pa3OBaHua nepuoga nepecmpoüku: 1985-1991 rr (Perestroyka döneminin ekonomik dönüşümleri: 1985-1991).
- M3Becmua MrTy «MAMM» (İzvestia MSTU "MAMI"), 6(1(15)), 43-47.
- AMaHa^uü (Amanatskiy), K3. (2017).
- 0eBpanbCkaa peBon^ua 1917 roga: ypoku ucmopuu The february revolution 1917: the lessons of history. KDpuguMeckaa Hayka: ucmopua u coBpeMeHHOCTb (Hukuk bilimi: tarih ve modernite)(6), 23-29.
- AnanbkOB (Apalkov), fl. (2019). «Tpoüka» npoTUB Tpo^oro: npomuBocmoaHue B nonuTÖropo B 1922—1924 rr (Troçki'ye Karşı "Troika": 1922-1924'te Politbüro'da Çatışma). ^KC^epuMeHTa.^bHbıe u TeopemuMeckue uccnegoBaHua B coBpeMeHHoü Hayke: c6. CT. no MaTep. XXXI MewgyHap. HayM.-npakT. KOH$.(Experimental and theoretical research in modern science: collection of articles. art. by mater. XXXI int. scientific- practical conf.) (s. 5-9). Novosibirsk: Cu6AK.
- BapaHOB (Baranov), N. (2015). nonuTUMeckaa kynbTypa Poccuu: Tpagu^uu u
- cobpeMeHHocTb (Political culture of Russia: traditions and modernity). Tpygbi CaHKT- nemepöyprckoro rocygapcTBeHHoro
- uHCTumyma KynbTypbi TOM 208, Co^uono^ufl Ky.nbTypbi:OnbiT M HoBbie napagurMbi
- HacTb 2 (St. Petersburg Devlet Kültür Enstitüsü Tutanakları Cilt 208, Kültür Sosyolojisi: Deneyim Ve Yeni Paradigmalar Bölüm 2) (S. 204-213). Sankt-Petersburg: Ooo nepBNM Mnx.
- Bepe^Haa (Berejnaya), O., & TapacoB (Tarasov), H. (2013, December). Pa3Bumue B3auMogeMCTBua PeruoHanbHoü M
- 0egepanbHOM Bnacmu B Mcmopuu CoBpeMeHHoü Poccuu(Modern Rusya Tarihinde Bölgesel Ve Federal Yönetim Etkileşiminin Gelişimi). KANT(3(9)), 25-29.
- FenbMaH (Gelman), B. & CTapogy6^eB (Starodubtsev), A. (2014). BO3MOWHOCTU u
- OrpaHuneHua ABTopumapHoü
- MogepHU3a^uu: Poccuückue Pe^opMbi
- 2000-x rogoB(Otoriter Modernleşmenin Fırsatları ve Sınırlamaları: 2000'lerde Rus Reformları) . PoccuMckaa nonumua (Rus Polity), 75(4), 6-30.
- BegepHukOBa (Vedernikova), A. (2013). Pe^opMamopckue Mgeu K3. B. AHgponoBa B KoHTekcme Mo6unu3a^uoHHOM Mogenu Pa3Bumua Poccuu B XX Beke (XX Yüzyılda Rusya'nın Gelişiminin Seferberlik Modeli Bağlamında Yu.V. Andropov'un Reform Fikirleri). BecTHuk HenaöuHCkoro
- rocygapcTBeHHoro yHuBepcumema(Chelyabinsk Devlet
- Üniversitesi Bülteni)(12), 51-57.
- BonruH (Volgin), E. (2018, 8). nepecmpoüka
- TopöaMeBa u Enb^uHa: O6w.ee u
- OcoöeHHoe (Perestroika Gorbaçov ve Yeltsin: Genel ve Özel). rocygapcTBeHHoe ynpaBneHue. ^.^eKTpoHHblM BecTHuk. (Kamu Yönetimi. Elektronik Bülten)(67), 72-95.
- BockpeceHckuü (Voskresenskiy), A. (tarih yok). Pe^opMbi ^^oxu H.C.Xpyw,eBa (N.S. Kruşçov Döneminin Reformları). 5 28, 2021 tarihinde BceMupHaa ucTopua (Dünya Tarihi): https://w.histrf.ru/articles/article/show/rief ormy_epokhi_n_s_khrushchieva adresinden alındı
- BocneHckuü (Voslenskiy), M. (1991).
- HoMeHknamypa (Nomenclature). Moskova: MockBa Mn "OkTa6pb" "CoBemckaa Poccua".
- TamaynnuH (Gatullin), A., & 3aüHyTguHoB
- (Zaynuddinov), fl. (2019). 1936 USSR
- Constitution: a model of "repressive
- constitutionalism". BecTHuk Ka3aHckoro
- HOpuguMeckoro MHcTumyma MBfl Poccuu (Rusya İçişleri Bakanlığı Kazan Hukuk Enstitüsü BÜLTENİ), 36(2), 150-157.
- TygkoB (Gudkov), fi., & fly6uH (Dubin), B. (2007). nocTToTanumapHNM cuHgpoM:
- "ynpaBnaeMaa geMokpaTua" u anamua Macc (Post-totaliter sendrom: "yönetilen
- demokrasi" ve kitlesel ilgisizlik). nymu Poccuückoro nocmkoMMyHu3Ma (Rus Post- Komünizminin Yolları) (s. 8-64). içinde
- Moskova, Rusya : M3garenbcTBo P.
- ^nuHUHa/ © Carnegie Endowment.
- fluKux (Dikih), A. (2014). OcoöeHHocru 0opMupoBaHua CoBemckoro Tuna napmuu Bnacru (Güç Partisinin Sovyet Tipi Oluşumunun Özellikleri). AKTyanbHbie
- npoöneMN ryMaHumapHbix u ecrecTBeHHbix Hayk (Beşeri ve doğa bilimlerinin güncel sorunları)(11-1), 411-414.
- flbiTbiHKO (Dytytko), 0. (2006). Ha^uoHanbHO-
- rocygapcTBeHHoe crpourenbcTBo B CCCP 1920-1930-e rogbi, guccepTa^ufl Ha
- couckaHue yneHOM CTeneHu KaHgugaTa nonuTuqeckux Hayk (SSCB 1920-1930'larda ulus inşası, siyasal bilimler adayı derecesi için tez). Moskova, Rusya: MOCKOBCKUM rocygapcTBeHHNM yHuBepcuTeT (Moskova Devlet Üniversitesi).
- MBaHHukoB (İvannikov), M. (2016). flearenbHocTb npe3ugeHTa CCCP u BepxoBHoro CoBeTa CCCP B nepuog nuKBuga^uu coBeTCkoro rocygapcTBeHHoro crpoa(Sovyet devlet sisteminin tasfiyesi sırasında SSCB Başkanı ve SSCB Yüksek Sovyeti'nin faaliyetleri). BecTHuk (OpugunecKoro 0aKynbTera
- HO^Horo 0egepanbHoro yHuBepcuTeTa, 25¬29.
- K^AMKUH (Klyamkin), M. (2000). nocTcoBeTCkaa nonuTunecKaa cucTeMa B Poccuu (Rusya'da Sovyet sonrası siyasi sistem). Hokkaido University Collection of Scholarly and Academic Papers : HUSCAP(17), 172-221.
- KonbmoB (Kopylov), A., & KonbinoBa (Kopylova), E. (2014). O npunuHax EguHoBnacrua B
- Poccuu (Causes Autocracy In Russıa).
- Polıtıcal Scıence, 4(1), 104-108.
- KynpamuH (Kupryashin), r. (2016). Kpu3ucbi
- TpaHc^opMa^u rocygapcTBeHHoro
- ynpaBneHua POCCUMCKOM 0egepa^uu (1990-2000)(Rusya Federasyonu Devlet
- Yönetiminin Dönüşüm Krizi (1990-2000)). BecTHuk MOCKOBCKOTO yHuBepcuTeTa
- (Moskova Üniversitesi Bülteni), 21(1), 100-139.
- ^anmuHa (Lapshina), O. (2004). C^e^u$uKa nonuTunecKoM KynbTypbi CoBpeMeHHoü
- Poccuu (Modern Rusya Siyasi Kültürünün
- Özelliği). BecTHuK HuweropogcKoro
- yHubepcuTeTa (Nizhny Novgorod
- Üniversitesi Bülteni)(1), 266-271.
- MenemKuHa (Meleshkina), E. (2012). CoBercKuü ^Kc^epuMeHT: Mewgy MMnepcKuMu M
- rocygapcTBeHHbiMu 0opMaMu(Sovyet
- Deneyi: İmparatorluk ve Devlet Biçimleri Arasında). ^O^MT^KC (POLITEKS), 8(4), 100-124.
- MOXOB (Mokhov), B. (2015). "The Betrayal Of The Elıtes" As A Socıal Phenomenon In Dıscussıons About The Collapse Of The Sovıet Union ,«npegarenbcTBo ^nuT» KaK Co^uanbHNM 0eHoMeH B flucKyccuax O Pacnage CCCP. Teopua u npaKTuKa o6w,ecTBeHHoro pa3Burua (Sosyal gelişim teorisi ve pratiği).
- https://cyberleninka.ru/article/n/predatelst vo-elit-kak-sotsialnyy-fenomen-v- diskussiyah-o-raspade-sssr adresinden alındı
- MflKmeB (Myakshev), A. (2017). Ha^uoHa.^bHbıe 9wrbi B no3gHeM CCCP (1985-1991 rogbi): OT Kpu3uca Me^THunecKoro floBepua K Pa3Bany EguHoro rocygapcTBa(Geç SSCB'de Ulusal Elitler (1985-1991): Etnik Güven Krizinden Tek Bir Devletin Çöküşüne). M3Becrua CaparoBcKoro yHuBepcurera (Saratov Üniversitesi Bülteni), 17(3), 321-328.
- HUKU^OPOB (Nikiforov), O. (2015). flenopra^u (Sürgün). BceMupHaa ucropua (Dünya Tarihi): https://w.histrf.ru/articles/article/show/die portatsii adresinden alındı
- He^egoB(Nefyodov), (2005). 0eBpanb 1917 roga: BnacTb, o6w,ecTBo, xne6 u peBon^ua
- (Şubat 1917: güç, toplum, ekmek ve devrim). ypanbcKuü ucropunecKuM BecTHuK (Ural Tarih Bülteni)(10-11), 112-123.
- naBnoB (Pavlov), M. (2016). H. C. Xpyw,eB: HeoMeBugHNM HacnegHuK (N. S. Kruşçev: belirsiz bir mirasçı). HayMHo-MeroguMecKuM ^neKTpoHHNM MypHan «KoH^e^T»
- ("Konsept")(5), 1-9.
- nap^upbeB (Parfiryev), fl. (2013). nyruH BnaguMup BnaguMupoBun (Putin Vladımır Vladımırovıch). Mayıs 30, 2021 tarihinde BceMupHaa ucropua (Dünya Tarihi): https://w.histrf.ru/articles/article/show/put in_vladimir_vladimirovich_n adresinden alındı
- nap^upbeB (Parfiryev), fl. (2014). Pe^opMbi
- ^^oxu Efib^uHa (Yeltsın Dönemindeki
- Reformlar). 5 30, 2021 tarihinde BceMupHaa McTopufi(Dünya Tarihi):
- https://w.histrf.ru/articles/article/show/rief ormy_epokhi_ieltsina adresinden alındı
- nempoB (Petrov), H., & PAÖOB ( Ryabov), A. (2007). BHympeHHue npoöfieMb BfiacTu (Dahili İktidar Sorunları). nymu PoccuMckoro nocTKOMMyHU3Ma (Rus Post-Komünizminin Yolları) (s. 64-98). Moskova: M3gaTefibCTBo P. ^fiUHUHa/ © Carnegie Endowment.
- nnexoBa (Plehova), O. (2012). Pe^opMbi ^.M. BpewHeBa M ykpenneHue Bbicweü CoBeTCKOM M rocygapcTBeHHOM
- BropokpaTuu B nepuog 1964-1983 rr.(L.I. Brejnev'nin reformları ve 1964-1983
- Döneminde Yüksek Sovyet ve Devlet Bürokrasisinin Güçlendirilmesi.).
- ryMaHUTapHbie u Co^ua.fibHbıe Hayku (İnsan ve Toplum Bilimleri)(2), 250-258.
- nokaTOB (Pokatov), fl. (2009). nonuTUMeckaa
- ^fiUTa coBpeMeHHOM Poccuu u
- ^opMupoBaHue HOBOM napagurMbi
- ynpaBneHu (Modern Rusya'nın siyasi seçkinleri ve yeni bir yönetim paradigmasının oluşumu). M3BecTua
- CapaTOBCkoro yHUBepcuTeTa (Saratov
- Üniversitesi Bülteni), 9(4), 8-11.
- nonbHOB (Polynov), M. (2009). KDpuü
- BnaguMupoBUM AHgponoB Ha nocTy reHepanbHoro CekpeTapa LJK Kncc:
- OcHOBHbie HanpaBaeHua npeo6pa3OBaHuM (Yuri Vladimirovich Andropov Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri Olarak: Dönüşümlerin Ana Yönleri). O6w,ecTBo. Cpega. Pa3BUTue (Terra Humana), 58-71.
- nonbHOB (Polynov), (2020). KoHCTaHTUH ycTUHOBUM MepHeHko kak augep KnCC u CoBeTCkoro rocygapcTBa (1984—1985 rogbi) (SBKP ve Sovyet devletinin lideri olarak Konstantin Ustinovich Chernenko (1984-1985)). HayuHbiü fluaaor (Bilimsel Diyalog)(11), 448-465.
- npugBopoB (Pridvorov), H., & ^apuHa (Larina), E. (2010). ropöaneBCKue pe^opMbi u auöepaabHNe npaBOBbie ugeu
- (Gorbaçov'un reformları ve liberal yasal fikirler). ^eHuHrpagckuM K3puguqeckuü
- MypHaa (Leningradsky Hukuk Dergisi), 130-141.
- Ca^poHOBa (Safronova), A. (2017). McTopua rocygapcTBeHHbix yqpewgeHuM Poccuu 1917-2000 e rogbi (Rusya'nın devlet kurumlarının tarihi 1917-2000 yılları). Ekaterinburg: ypaabCkuM ^egepaabHbiM
- yHuBepcuTeT (Ural Federal Üniversitesi).
- CnacckuM (Spaskiy), A., (2015, 1 21).
- noauTuqeckaa CucTeMa M noauTuqeckoe ynpaBneHue B CCCP: HekOTopbie
- XapakTepucTuku 3auHTepecoBaHHbix rpynn (SSCB'DE Siyasi Sistem Ve Siyasi Yönetim: İlgilenen Grupların Bazı Özellikleri). ^neKTpoHHNM HayMHNM wypHa.fi
- "CoBpeMeHHbie npoöaeMbi Hayku u
- o6pa3OBaHua" (Elektronik bilimsel dergi "Modern bilim ve eğitim sorunları"): https://www.science- education.ru/ru/article/view?id=17040 adresinden alındı
- 0egoTOBa (Fedotova), M. (2020). ^arepHaa
- ^kOHOMUka B CCCP: K Mcropuorpa^uu Bonpoca O6 ^$$ekTUBHocTu
- npuHyguTefibHoro Tpyga (The Camp Economy In The USSR:On Hıstotıography Of Forced Labor Efficincy). McTopuko- reorpa^uneckue McaegoBaHua (Tarihsel ve Coğrafi Araştırma), 21(4), 555-576.
- 0unaToB (Filatov), H. (2008). KoH^e^TyafiU3a^ufl 3agaqu «yckopeHua» B nepuog nepecTpoMku:nofiuTofioruqeckuM AHanu3 MHTefifiekTyafibHoro OnbiTa (Perestroyka Dönemindeki "Hızlanma" Probleminin Kavramsallaştırılması: Entelektüel
- Deneyimin Siyaset Bilimi Analizi). BecThuk Bamkupckoro yHuBepcuTeTa, 13(1), 162¬
- 167.
- HUCTAKOB (Chistyakov), O. (2003). KoHCTury^a PC0CP 1918 roga (1918 RSFSC Anayasası). Moskova, Moskova, Russia.
- http://constitution.garant.ru/science- work/modern/3988990/ adresinden alındı
- W,aruH (Schagin), ^. M., HypakOB (Churakov), fl. O., & ^eTKOB (Tsvetkov), B. M. (2011). CmaHOBneHue CoBeTCkoü nonuTuneckOM CucTeMbi: 1917-1941 rogbi (Sovyet Siyasi Sisteminin Oluşumu: 1917-1941). Moskova: M3gaTenbCTBO npoMeTeü.
